خطرات و عوارض بیش از حد نشستن

با تحققات صورت گرفته در این زمینه مشخص شده است که ارتباط غیر قابل انکاری بین نشستن در بازه های زمانی طولانی مدت و برخی از مشکلات سلامتی از جمله چاقی و سندرم متابولیک (گروهی از عوامل خطر‌ساز که منجر به افزایش فشار خون، افزایش سطح قند خون، چربی اضافی اطراف شکم و سطوح غیرعادی کلسترول می شوند) وجود دارد. نشستن بیش از حد همچنین منجر به افزایش احتمال مرگ ناشی از بیماری های قلبی و سرطان و در کل منجر به کاهش طول عمر افراد می شود.

سیستم بدن ما انسان ها به گونه ای شکل گرفته است که آمادگی و توانایی تحرک در طول روز را دارد. و هنگامی که فردی برای مدت زمانی طولانی میزان تحرک روزانه را کاهش می دهد مثل این می ماند که به بدن خود دستور می دهد تا خود را از بین ببرد.

در یک مطالعه وضعیت سلامت افرادی که کم تر از دو ساعت در طول روز را در مقابل تلویزیون می گذارنند، با وضعیت سلامت افرادی که بیش از چهار ساعت در طول روز را در برابر تلویزیون می گذرانند مورد مقایسه قرار گرفت. در نتیجه این مطالعه مشخص شد، افرادی که مدت زمان بیشتری را به صورت نشسته صرف مشاهده تلویزیون می کنند بیشتر در خطر ابتلا به شرایط زیر قرار دارند:

• افزایش احتمال فوت ناشی از انواع حواداث تا حدود 50%

• افزایش خطر ابتلا به انواع بیماری ها قلبی و عروقی از جمله درد قفسه سینه یا حمله قلبی تا حدود 125%

افزایش خطر ابتلا به انواع بیماری های ذکر شده جدا از دیگر علایم افزایش دهنده احتمال ابتلا به این بیماری ها از جمله فشار خون بالا و مصرف سیگار و انواع دخانیات می باشد.

مساله مطرح تنها نشستن در برابر تلویزیون نمی باشد بلکه نشستن پشت میز کار یا ماشین، همگی برای سلامتی مضر می باشند. حتی به نظر نمی رسد که گذارندن چند ساعت در طول هفته در باشگاه یا انجام فعالیت های شدید یا متعادل ورزشی نیز تأثیر چندانی در کاهش خطر ذکر شده داشته باشد.

تنها راه حل، این است که کم تر بنشینید و بیشتر تحرک داشته باشید. در هر مکان و شرایطی که حق انتخاب با شماست و به نحوی امکانش برای شما فراهم می باشد باید بیشتر باایستید و کم تر بنشینید. یا در صورت امکان در محیط کار به دنبال راه حل هایی باشید که مدت زمانی نشستن شما را کاهش دهد به عنوان مثال:

• هنگامی که با تلفن صحبت می کنید یا نهار می خورید باایستید.

• اگر شما مدت زمان زیادی را پشت میز کار خود می گذارنید، میز کار خود را با انواع میزهایی که پشت آن امکان کار کردن به صورت ایستاده وجود دارد، جایگزین نمایید.

• از هر فرصتی که در محیط کار پیش می آید برای پیاده روی و ایستادن استفاده کنید.

تحرک، حتی تحرک با سرعت بسیار کم همیشه تأثیر گذار می باشد و در نتیجه آن کالری بیشتری سوزانده می شود، احتمال کاهش وزن و افزایش انرژی نیز وجود خواهد داشت. از طرفی فرآیندهای زیستی مرتبط با تجزیه شکر و چربی در سلول ها و ماییچه های بدن در طول مدت 90 ثانیه ایستادن فعال خواهد شد. هنگامی که شما مدت زمان طولانی را صرف نشستن در طول روز می نمایید امکان بروز این تغییرات مثبت در بدن را کاهش می دهید و متعاقبا احتمال بروز انواع مشکلات سلامتی از جمله دیابت و مشکلات قلبی در شما افزایش پیدا می کند.

در ادامه به برخی از این عوارض که سرتا سر بدن را درگیر می کند اشاره شده است:

1. مشکلات مرتبط با پا:

• ضعیف شدن ماییچه های پا:

استفاده نکردن طولانی مدت از پاها که در نتیجه نشستن طولانی مدت می باشد، منجر به ضعیف شدن و تحلیل ماییچه ها و عضلات پا و لگن شده و احتمال بروز انواع جراحات و صدمات به بدن نیز افزایش می یابد.

• ضعیف شدن استخوان ها:

پیاده روی، دویدن و درگیر شدن در دیگر انواع فعالیت های استقامتی ورزشی منجر به افزایش استحکام استخوان ها می شود و برعکس کاهش فعالیت احتمال ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می دهد.

• ایجاد واریس و لخته خون در عروق پا:

نشستن طولانی مدت منجر به اختلال در روند گردش خون در پاها می شود و این روند در طولانی مدت می تواند منجر به ورم قوزک پا، واریس و ایجاد لخته های خونی در رگ های پا شود.

2. آسیب به شکم، کمر و لگن:

نشستن طولانی مدت منجر به ضعیف شدن ماییچه ها به خصوص ماییچه های شکمی می شود. ماییچه های شکم در طول مدت زمانی که فرد نشسته می باشد، کاملاً بدون استفاده باقی می مانند.

نشستن طولانی مدت به خصوص در وضعیت نامناسب و روی صندلی نامناسب می تواند منجر به بروز آسیب به لگن، کمر، ستون مهره ها شود. این فرایند در طولانی مدت عوارض جبران ناپذیری را برای فرد به همراه خواهد داشت.

3. افزایش وزن:

تحرک و دیگر انواع فعالیت ها منجر به ترشح ملکول هایی از جمله لیپوپروتئین لیپاز از ماییچه ها می شود. این مولکول نقش مهمی در تجزیه چربی و شکر موجود در رژیم غذایی دارد. نشستن طولانی مدت منجر به کاهش ترشح این مولکول می شود و در نتیجه احتمال ابتلا به چاقی و انواع بیماری های قلبی افزایش می یابد. طی یکی از تحقیقات مشخص شد، مردانی که مدت زمانی زیادی را به صورت نشسته می گذارنند، چربی بسیار زیادی اطراف شکم آن ها تجمع می یابد. یکی از خطرناک ترین نقاط برای تجمع چربی در بدن، اطراف شکم می باشد.

4. افزایش اضطراب و افسردگی:

تأثیرات روانی و روحی نشستن بیش از حد کم تر از تأثیرات جسمی و فیزیکی آن مورد توجه قرار گرفته است. احتمال ابتلا به افسردگی و اضطراب با افزایش مدت زمانی که فرد به صورت نشسته می گذارند، افزایش می یابد. هر چند با افزایش مدت زمان ورزش می توان با این مشکل مقابله کرد.

5. افزایش احتمال ابتلا به سرطان:

نشستن طولانی مدت منجر به افزایش احتمال ابتلا به برخی از انواع سرطان ها از جمله سرطان روده بزرگ (کولون)، ریه و رحم می شود. طبق یکی از تحقیقاتی که در سال 2015 صورت گرفت مشخص شد نشستن منجر به افزایش احتمال:

• سرطان ریه تا 54%

• سرطان رحم تا 66%

• سرطان روده بزرگ (کولون) تا 30 %

دلیل بروز سرطان به علت نشستن طولانی مدت هنوز به صورت قطعی مشخص نشده است اما متخصصان برخی دلایل احتمالی که در ادامه به آن ها اشاره خواهد شد را برای این موضوع مطرح کرده اند.

• ترشح بیش از حد انسولین که منجر به رشد سلول ها می شود.

• فعالیت و تحرک روزمره موجب تحریک آنتی اکسیدان های بدن می شود. احتمال می رود آنتی اکسیدان ها قادر به مبارزه با رادیکال های آزاد سرطان زا باشند. کاهش فعالیت و تحرک نتیجه معکوس به همراه دارد.

• چاقی و تغییرات هورمونی حاصل از آن در اثر عدم تحرک، عامل بروز برخی از انواع سرطان ها می باشد.

6.افزایش احتمال بیماری های قلبی:

نشستن طولانی مدت می تواند منجر به بروز آسیب به قلب و بروز بسیاری از انواع بیماری های قلبی و عروقی شود. یک مطالعه اثبات کرد مردانی که بیش از 23 ساعت در طول هفته به تماشای تلویزیون مشغول می شوند در مقایسه با مردانی که تنها 11 ساعت در طول هفته به تماشای تلویزیون مشغول می شوند، 64% بیشتر در خطر فوت ناشی از بیماری های قلبی- عروقی قرار دارند. بر اساس نظر متخصصان افرادی که بیشتر وقت خود را به بصورت نشسته می گذارنند تا حدود 147% بیشتر در خطر حمله قلبی یا سکته قرار دارند.

7. افزایش احتمال ابتلا به دیابت:

افرادی که بیشتر می نشینند حدود 112% بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند. در یک مطالعه که تأثیر عدم تحرک در طول 5 روز بر بدن شرکت کنندگان سنجیده شد، محققان در این تحقیق شاهد افزایش مقاومت به انسولین، یکی از شاخص های افزایش خطر ابتلا به دیابت، در بدن بودند.

در حقیقت توانایی بدن در پاسخ به انسولین، تنها با یک روز بی تحرکی تحت تأثیر قرار می گیرد و در نتیجه آن پانکراس انسولین بیشتری ترشح می کند و این شرایط در نهایت منجر به بروز دیابت می شود.

8. خشکی گردن و شانه:

همان گونه که ماییچه های پا و لگن در اثر نشستن طولانی مدت می توانند دچار مشکلات بسیار زیادی شوند، شانه و گردن فرد نیز می تواند دچار عوارض ناشی از نشستن و بی حرکتی طولانی مدت شوند. این عوارض به خصوص هنگامی که فرد مجبور باشد برای طولانی مدت به صفحه کامپیوتر خیره شود شدیدتر می شود.

9. مشکلات گوارشی:

نشستن بلافاصله بعد از خوردن غذا می تواند منجر به فشرده شدن مواد غذایی و کاهش سرعت گوارش شود. گوارش آرام مواد غذایی می تواند منجر به انقباضات شکمی، نفخ، یبوست، سوزش سر دل و حتی دیس بیوسیس (شرایطی که تعادل باکتری های مجرای گوارشی به هم می خورد و منجر به بروز بسیاری از مشکلات سلامتی می شود) شود.

منابع:

https://www.healthline.com/health/workplace-health/things-that-happen-when-you-sit-down-all-day

http://www.mercola.com/

https://theconversation.com/could-too-much-sitting-be-bad-for-our-brains-79413